دانلود رايگان

پايان نامه نبرد سلطان سنجر با تركان غز

نبرد سلطان سنجر با تركان غز

(مطالعه اي در روند تسلط قبايل غز بر خراسان و پيامدهاي آن)

چكيده

اغوزها از زمان ورود سلجوقيان به ايران عنصري پايدار در تركيب جمعيتي جامعه خراسان شدند. و از نيمه دوم حكومت سنجر بر شمار قبايل غز به واسطه فشار ناشي ازجابجايي اقوام در دشت قبچاق و قدرت رو به رشد قراختاييان افزوده شد. از اين رو برقراري نظارت بر اغوزها وتسلط بر آنان يكي از مهمترين مسائلي بود كه سنجر با آن درگير بود.

دستگاه اداري سلجوقيان و سنجر همواره مي كوشيد تا با گرفتن ماليات از احشام و يا چادرهاي منفرد بر صحراگرداني كه در درون امپراتوري به سر مي بردند نظارت كرده وآنها را مطيع و فرمانبردار نگه دارد. با اين وجود اغوزها در سال 548 ه.ق شورش نمودند و موجب سقوط حكومت سنجر شدند. شورش اغوزها به اسارت و حبس سلطان سنجر، استيلاي صحراگردان بر شهرهاي عمده خراسان و زوال قدرت سلجوقيان در شمال شرقي ايران انجاميد.

محور پژوهش حاضر بررسي مناسبات و روابط قبايل ترك با حكومت سلجوقيان و به ويژه سلطان سنجر است كه در نهايت به نبرد سنجر با غزان انجاميد. اين واقعه يكي از مهم ترين رويدادهاي مربوط به حضور قبايل ترك در دوره سلجوقيان است كه در اينجا به طور كامل به آن پرداخته مي شود. مسأله اصلي پزوهش عبارت از اين است كه چرا با وجودي كه سلجوقيان خود از قبايل غز بودند و با اتكا بر آنان به قدرت رسيدند و در دوره طولاني حكومت سلاجقه بزرگ قبايل غز با ساختار سياسي- اجتماعي سلجوقيان همكاري داشتند، بين تركان غز و حكومت مركزي مشكلات و بحران تازه بروز كرد و موجب بحران بين تركان غز و حكومت مركزي شد و اين بحران از نظر سياسي و اجتماعي چه پيامدهايي در خراسان بوجود آورد.

براي بررسي اين مسأله سؤالات پژوهش به صورت زير مطرح مي شود:

1- وضعيت قبايل غز در دوره سلجوقيان و روابط آنها با سلجوقيان بزرگ چگونه بود؟

2- علل بروز و استمرار ستيز بين تركان غز و حكومت سنجر در خراسان چه بود؟

3- عملكرد غزان در دوره بروز بحران معطوف به چه اهداف و عواملي بود؟

4- نتايج سياسي- اجتماعي ناشي از تسلط غزان بر خراسان و بحران به وجود آمده چه بود؟

براي سؤالات پژوهش، فرضياتي در نظر گرفته شده كه عبارتند از:

1- شمار اندكي از قبايل ترك كوچ رو در دوره سلجوقيان در ساختار اجتماعي ايران ادغام مي شدند، در حالي كه به دليل ورود مستمر آنان به ايران شمار كثيري از آنان پيوسته در شرايط ناسازگاري و عدم انطباق با ساختاري متمركز اجتماعي ايران قرار داشتند.

2- در دوره حكومت سنجر ورود قبايل ترك به قلمرو سلجوقيان مشكلات دائمي اداره آنان توسط حكومت سنجر را آشكار ساخته و مسائل ادغام آنان در ساختارهاي اجتماعي موجب بروز مشكلات مي شود از سوي ديگر غزها يكي از منابع تامين درآمد حكومت سنجر محسوب مي شدند كه افزايش پرداخت مالي به نارضايتي و عدم تحمل آنان انجاميد.

3- بحران پس از شكست سنجر در خراسان بنا به فقدان رهبري واحد در نزد غزان، مبدل به بحراني فراگير در خراسان گرديد زيرا تركان غز بنا به تمايلات زندگي صحراگردي خود رفتارهاي در جهت تخريب ساختار سياسي اجتماعي خراسان در پبش گرفتند.

4- از نظر سياسي حذف حكومت سنجر با جايگزيني ساختار سياسي كارآمدي توسط غزان همراه نبود، از نظر اجتماعي نيز بيشتر شهرهاي خراسان ويران شد و مردم زيادي به قتل رسيدند، كه در نتيجه آن تسلط مناسبات كوچ روي بر روابط و مناسبات يكجانشيني شدت گرفت.

تعداد صفحات 205 word

فهرست مطالب

عنوان صفحه

كليات ۱-۲۵

مقدمه ۱

طرح موضوع ۴

طرح مسئله ۵

طرح مفروضات ۵

روش تحقيق ۶

ضرورت انجام تحقيق ۷

قلمرو تحقيق ۷

كلمات كليدي و مفاهيم ۸

نقد و بررسي منابع ۱۰

بخش اول: تركان غزتا دوره سلجوقي ۲۶-۷۱

۱- اوضاع جغرافيايي آسياي مركزي و ساكنان آن ۲۶

۱-۱- جغرافياي آسياي مركزي ۲۶

۲-۱-ساكنين آسياي مركزي ۲۸

۲ -اصل و منشا اوليه تركان غز ۳۱

۱-۲-منشا نام غز ۳۱

۲-۲-نژاد غزان ۳۲

۳-۲-مساكن غزان ۳۳

۴-۲-مهاجرت غزان ۳۶

۳-ويژگي هاي سياسي، اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي غزان ۴۰

۱-۳-اوضاع سياسي غزان ۴۰

۲-۳-اعتقادات ديني غزان ۴۱

۳-۳-آداب و رسوم غزان ۴۴

۴-۳-زندگي اقتصادي ۴۰

۴-گذشته تاريخي غزان ۴۶

۱-۴- غزان در دوره گوك تركها ۴۶

۲-۴- غزان در دوره اويغورها ۵۲

۳-۴- تركان غز و جهان اسلام ۵۴

۴-۴- غزها در دوره سامانيان ۵۶

۵-۴- غزها در دوره غزنويان ۵۹

۱-۵-۴-سلطان محمود غزنوي ۶۱

۲-۵-۴-سلطان مسعود غزنوي ۶۷

بخش دوم: وضعيت تركان غز در دوره سلجوقيان ۷۲-۱۱۲

۱- نقش غزان در تشكيل دولت سلجوقيان ۷۲

۲-روابط غزان با سلاطين بزرگ سلجوقي ۸۷

۱ -۲- اوضاع سياسي حكومت سلاجقه بزرگ ۸۷

۲-۲- سلاجقه بزرگ و غزان ۹۴

بخش سوم: وضعيت تركان غز در دوره سلطان سنجر ۱۱۳-۱۵۳

۱- اوضاع سياسي حكومت سنجر ۱۱۳

۲-روابط غزان با سنجر ۱۱۹

۳-درگيري غزان با سنجر ۱۲۹

بخش چهارم: اوضاع خراسان پس از اسارت سنجر ۱۵۲-۱۷۵

۱-غزها در خراسان ۱۵۲

۱-۱-سلطان سليمان سلجوقي ۱۵۶

۲-۱-سلطان محمود ۱۶۲

۳-۱-فرار سنجر از اسارت و مرگ او ۱۶۷

۴-۱-خراسان پس از مرگ سنجر ۱۷۱

بخش پنجم: نتايج و پيامدهاي حمله غزان ۱۷۶

۱-نتايج سياسي ۱۷۶

۱-۱-تشكيل حكومت خوارزمشاهيان ۱۷۶

۲-۱-زوال حكومت سلجوقيان در خراسان ۱۷۷

۳-۱-بروز هرج و مرج در خراسان ۱۸۰

۲-نتايج اجتماعي ۱۸۲

۱-۲-قتل و غارت مردم ۱۸۲

۲-۲-از بين رفتن امنيت ۱۸۴

۳-نتايج اقتصادي ۱۸۷

۴-نتايج فرهنگي ۱۸۹

۱-۴-كشته شدن علما و بزرگان ۱۸۹

۲-۴-ويراني مراكز و اماكن فرهنگي ۱۹۷

نتيجه گيري ۱۹۸

منابع و ماخذ ۲۰۲

پايان نامه بررسي افكار و احوالات امين الدوله

چكيده

ميرزا علي خان معروف به امين الدوله به سال1260هجري قمري(1222هجري شمسي)در تهران متولد شد. وي فرزند ميرزا محمدخان مجدالملك (سينكي لواساني) كه وي خواهر زاده ميرزا آقا خان نوري دومين صدراعظم ناصر الدين شاه بوده است.

امين الدوله خط و انشاء را از پدر آموخت، مقدمات زبان عربي را در تهران آموخته بود. و در سفري كه همراه پدر به بغداد رفت به تكميل زبان عربي و آموزش زبان تركيبي اسلامبولي پرداخت وقتي پدرش مجد الملك به كارپردازي آذربايجان منصوب شد همراه پدر بود. و در آنجا زبان فرانسه را آموخت و همان وقت به آموزش تركي آذربايجان مشغول شد.

پس از مراجعت از بغداد و خدمت در حضور شاه نيابت اول وزارت خارجه در سن نوزده سالگي به او داده شد ضمن نيابت اول جزء پيشخدمتان خاصه شاه گرديد و مفتخر به لقب منشي حضور تا سال1290 ، در سال 1288 مسئوليت چاپارخانه هاي دولتي (پست خانه) به وي محول شد. دو سال بعد ملقب به امين الملك گرديد و احراز وزارت رسائل (رياست دفتر مخصوص شاه) را اخذ نمود. در اولين سفر ناصر الدين شاه به همراه او بود ولي از آلمان برگشت. به خاطر پشتكاري كه داشت در سال 1294 متصدي امور ضرابخانه دولتي تبريز (علاوه بر شغلهاي قبلي) به وي داده شد. يكسال بعد سفير مخصوص شاه به ايتاليا جهت تسليت مرگ ويكتور امانول شد. به دليل لياقت و امانتي كه از ايشان آشكار شد وزارت وظايف و اوقاف نيز بر ساير مشاغل او افزوده گشت. در سال 1299 ملقب به امين الدوله كرد و در سال 1304 منصب رياست مجلس وزراء و دارالشوري كبري كه اعظم مناسب دولتي است به وي محول شد. در سه سفر ملتزم در ركاب ناصرالدين شاه بود، بعد از يك دوره حدودا ده ساله و دوري از سياست مجددا توسط (مظفرالدين شاه) به پيشكاري و وزارت آذربايجان و حامل فرمان و ششمين وليعهدي براي محمدعلي ميرزا شد و در آنجا نيز اقدامهاي فرهنگي انجام داد از جمله افتتاح مدرسه رشديه . در سال 1314 به دستور شاه به تهران آمد. به وي پستهاي زيادي پيشنهاد شد و مدتي وزير اعظم شد و 5 ماه بعد صدراعظم شد (16 صفر يا 15 محرم 1316) 5-1314 وي ناصر الملك را به عنوان وزارت ماليه انتخاب نمود ، همچنين وي هيئت بلژيكي را جهت اقدامات اصلاحي مالي به ايران فراخواند. در سال 1314 بر اثر فشارهايي كه به وي از دربار و مخالفين وارد نمود مجبور به استعفا از صدارت شد با بركناري وي ناصر الملك نيز بركنار گرديد. و چون از صدارت معزول شد به زيارت مكه رفت مدتي در لشت نشاي رشت اقامت نمود تا اينكه شاه او را از ايران اخراج نمود (به داغستان) رفت و او در هنگام سفر به اروپا نامه هاي انتقادآميزي به شاه نوشت پس از مدتي دوري دوباره مظفرالدين شاه نامه محبت آميز، به وي مي نويسد و او به گيلان برمي گردد تا اينكه در لشت نشا در سال 1322 برابر با 1283 هجري شمسي فوت مي كند.

امين الدوله از جمله رجال برجسته عصر قاجار به شمار مي رود به طوري كه افكار و انديشه هاي او در تحولات داخلي‌و خارجي ايران تاثير زيادي داشته است. در مورد او قضاوتهاي متناقض فراواني ارائه شده است به طوري كه از وي دو شخصيت متفاوت يعني اصلاح طلب و محافظه كار ساخته اند. نظر به اهميت شخصيت امين الدوله بر آن شديم تا با يك بررسي‌عميق‌و علمي به دور از هر گونه غرض‌ورزي، هويت واقعي وي را براي صاحبان فكر و انديشه معرفي نماييم.

تعداد صفحات 207 word

چكيده 1
مقدمه 2
كتاب شناسي 3
بخش اول - زندگي نامه امين الدوله
فصل اول - شرح حال ميرزا علي خان امين الدوله از تولد تا ورود به دربار
1- كودكي و نوجواني ميرزا علي خان امين الدوله
2- مجد الملك پدر امين ادوله
3- كساني كه القاب امين الدوله كسب نموده اند. 18

فصل دوم – زندگي سياسي امين الدوله( اوضاع سياسي - اجتماعي، اقتصادي )
1- امين الدوله و واقعه رژي
2- سلطنت مظفرالدين شاه
3- امين الدوله و پيشكاري آذربايجان
4-وزارت اعظمي امين الدوله
5- امين الدوله و فراماسونري
فصلسوم– عملكرد سياسي امين الدوله
1- سياست داخلي
2- امين الدوله و روحانيون
3- سياست خارجي
4- روس و انگليس
5- گروگذاري بنادر جنوب 37

بخش دوم– اقدامات امين الدوله
فصل اول- اقدامات اقتصادي
1- اصلاحات مالي و تفكر استقراض
2- تشكيلات پستي در دوره ناصرالدين شاه
3- رياست ميرزا علي خان منشي حضور در پست (دوره اول از سال 1288-1290 هجري قمري )
4- تاريخچه پيدايش سانسور در پست خانه و كناره گيري ميرزا علي خان امين الدوله از‌كار پستخانه
5-‌دوره‌دوم‌رياست‌امين‌الملك‌(‌امين الدوله از‌1292-1294هجري قمري )
6-تاثير پست خانه در روند اصلاحات جامعه ايران
7- شرح مختصري از خدمات پست خانه در جنبش مشروطيت
8- گمركات
9- كارخانه قند
10- پارك امين الدوله
فصل دوم – اقدامات فرهنگي
1- مدارس رشديه
2- نهضت مدارس جديد
3- تشكيل انجمن ها
4- ادبيات سياسي 67

بخش سوم– رابطه امين الدوله با رجال
فصل اول – امين الدوله و ديگران
1- رابطه امين الدوله با ميرزا ملكم خان
2-رابطه امين الدوله و مشير الدوله
3- رابطه امين الدوله با جعفر قلي ميرزا ملك
فصل دوم – ديدگاه نويسندگان درباره امين الدوله
1- ديدگاه اعتماد السلطنه
2- ديدگاه حسين قلي خان نظام السطنه مافي خصوص امين الدوله
3- ديدگاه ميرزا مهدي خان ممتحن الدوله
4- ديدگاه افضل الملك
5- ديدگاه ملك الشعراي بهار
6-ديدگاه عبدالحسين نوايي
فصل سوم– مقايسه ي بين شخصيت امين الدوله وامين السلطان
1- امين السلطان
2- امين الدوله
3-سفرهاي امين الدوله و مقايسه آن با امين السلطان
فصل چهارم – عزل
1- عزل و فوت امين الدوله
2- فوت امين الدوله
فصل پنجم- آثار مكتوب
1-خاطرات سياسي ميرزا علي خان امين الدوله
2- سفرنامه مكه
3- شيوه نگارش امين الدوله

بخش چهارم– افكار و عقايد امين الدوله
فصل اول – تاريخچه اصلاحات در ايران
1- اقدامات كلي
2- سير نوگرايي در ايران

3- عباس ميرزا
4- امير كبير
5- ميرزا حسين خان سپهسالار
فصل دوم – انديشه ها واقدامات
1- تاثير افكار غرب در انديشه امين الدوله
2- زمينه فكري و خصوصيات اخلاقي
3- ديدگاه امين الدوله در خصوص نظام حكومت
4- ديدگاه امين الدوله در خصوص راهكارهاي نجات ايران
6- ديدگاه امين الدوله در خصوص امتيازات
7- ديدگاه امين الدوله در خصوص اصلاحات
8- ديدگاه امين الدوله در خصوص اقتصاد
9- ديدگاه امين الدوله در خصوص قشون و ارتش
فصل سوم اخلاف و بازماندگان
1-- فرزندان
2-ميرزا محسن خان اميني ( امين الدوله )
3- اشرف الملوك فخر الدوله
4-سرلشكر حسن اميني مجدي
5- دكتر علي اميني
6- ابوالقاسم اميني
7- سرتيپ محمود اميني 107

نتيجه گيري 192
منابع و مآخذ 198